Hoofdpagina Volgende blog Voorgaande blog Contact


OOST-WEST

Blogs uit diverse windstreken

Door Ernst Peter Oosterbroek


Nederland(s) in de wereld 2: Chili en Antarctica
14-03-2018

In de kerstvakantie 2016/2017 was ik in Zuid-Chili en Antarctica. Het natuurschoon daar is overweldigend, maar daar gaat deze blog niet over. Hij gaat wel over de naamgeving van Kaap Hoorn en de Wilhelminabaai.

Kaap Hoorn
Kaap Hoorn is het meest zuidelijke puntje van het Amerikaanse continent. Er staat een vuurtoren waar telkens voor één jaar een militair met zijn gezin verblijft om de taak van vuurtorenwachter te vervullen.

De tegenwoordige Chileense naam Cabo de Hornos is afgeleid van de oorspronkelijke Nederlandse naam Kaap Hoorn. In 1616 hebben Jacob Le Maire en Willem Cornelsz. Schouten met hun schip de Eendraght als eersten de kaap gerond en hem genoemd naar de geboorteplaats van Schouten: Hoorn. Tot dat moment werd gedacht dat Antarctica vast zat aan Zuid-Amerika, dus het vinden van een zuidelijke zeeverbinding was van groot belang. Ook een eiland dat zij eerder op hun reis ontdekten, hebben zij een Nederlandse naam gegeven, Staten Eiland, genoemd naar de Staten van Holland. Ook nu heet het eiland nog zo, zij het vertaald in het Spaans, want het hoort tegenwoordig bij Argentinië: Isla de los Estados. En de zeestraat tussen Staten Eiland en Vuurland heet Straat Le Maire. Meer hierover is onder meer te lezen op entoen.nu, Wikipedia Straat Le Maire, Wikipedia Kaap Hoorn en isgeschiedenis.nl.

Wilhelminabaai
Vanaf Kaap Hoorn maakten we per schip de oversteek naar Antarctica. De zee was rustig, wat uitzonderlijk is in de Drake Passage. Een van de bestemmingen in Antarctica was de Wilhelmina Baai. Deze is genoemd naar de vroegere Nederlandse koningin Wilhelmina. Van Henryk Wolski hoorde ik hoe dat gekomen is. De baai is in 1898 ontdekt door een Belgische expeditie onder leiding van Adrien de Gerlache. Koningin Wilhelmina had graag een Nederlandse Antarctica-expeditie gezien, maar daarvoor was in ons land onvoldoende draagvlak. Toen de Belgische expeditie via de Nederlandse Westerschelde van Antwerpen naar zee voer, heeft zij deze uitbundig uitgezwaaid en succes gewenst. Kennelijk heeft de expeditieleider dit zo gewaardeerd dat hij een mooie baai in Antarctica naar Wilhelmina heeft genoemd. Zie ook Wikipedia Wilhelminabaai.

Andere voorbeelden
Er zijn natuurlijk nog veel meer voorbeelden van Nederlandse geografische namen. Denk maar aan:

  • Wall Street, New York (straat langs de stadswal van Nieuw Amsterdam)
  • Île de Gorée bij Dakar (eiland van waar de slaven naar Amerika werden verscheept, genoemd naar Goeree)
  • Barentzburg in Spitsbergen (genoemd naar Willem Barentsz)
  • Tasmanië (genoemd naar de Groningse Abel Tasman)
  • Frans Vlaanderen met plaatsnamen als Hondschoote en Gravelines (Grevelingen)
  • En natuurlijk Suriname en de zes Antilliaanse eilanden
Misschien schrijf ik daar later nog eens over.